Wat kan de academie bijdragen aan de beschikbaarheid en betaalbaarheid van nieuwe behandelingen? Wat zijn de belangrijkste kansen, knelpunten en mogelijkheden om deze rol van de academie te stimuleren? FAST is opdrachtgever van een inventarisatie en een analyse die zulke vragen over academiegedreven therapieontwikkeling tracht te beantwoorden. Het rapport verschijnt naar verwachting volgende maand.

Onderzoekers binnen umc’s en andere kennisinstellingen zijn steeds vaker betrokken bij de ontwikkeling van geneesmiddelen, zoals geavanceerde therapieën (ATMP’s) en drug repurposing. Deze academiegedreven therapieontwikkeling biedt met name kansen in situaties waarin het bedrijfsleven (nog) weinig mogelijkheden ziet om een winstgevend product te ontwikkelen. Academiegedreven therapieontwikkeling is van groot belang voor patiënten die nu nog geen adequate behandeling kunnen krijgen. Academisch onderzoek kan bijvoorbeeld meer zekerheid opleveren over de veiligheid en effectiviteit, zodat een (wees)geneesmiddel wel aantrekkelijk wordt voor het bedrijfsleven. Ook worden in de kennisinstellingen behandelingen ontwikkeld die (vaak kleinschalig) in een umc gegeven kunnen worden, zoals bijvoorbeeld stamceltherapieën.

De vertaalslag van academische kennis naar beschikbare en betaalbare behandelingen verloopt vaak stroef. Dat gegeven is al langer bekend en kwam bijvoorbeeld tot uiting in het KNAW rapport ‘Efficiency gains through innovation in medicines development: how can science contribute?‘ uit 2021. Het ministerie van VWS en andere betrokken partijen hadden echter behoefte aan een meer gedetailleerde analyse van de huidige situatie, specifiek gericht op de knelpunten op de weg van laboratorium naar patiënt. Ook bestond er behoefte aan een overzicht van (mogelijke) stimuleringsmaatregelen. Op verzoek van het ministerie van VWS gaf FAST daarom opdracht aan het strategisch adviesbureau SiRM (Strategies in Regulated Markets) om een inventarisatie uit te voeren. Dit rapport nadert inmiddels zijn voltooiing.